بازگشت
مبارزه طبقاتی
برگردان شین میم شین برگردان شین میم شین

 

 

گونتر هیدن

• مبارزه طبقاتی در جامعه طبقاتی نیروی محرکه تعیین کننده پیشرفت اجتماعی است.
• تمامت تاریخ جوامع تاکنونی ـ به استثنای جامعه اولیه ـ تاریخ مبارزات طبقاتی بوده است.
• «آزاد و برده، شریف و عامی، ارباب و رعیت، استاد کار و شاگرد و به سخن کوتاه، ستمگر و ستمکش در تضاد مستمر با یکدیگر قرار داشته اند و به جنگ لاینقطع ـ گاه آشکار و گه پنهان ـ بر ضد یکدیگر پرداخته اند، که هر بار یا به تحول انقلابی جامعه منجر شده و یا به نابودی مشترک هر دو طبقه مخالف.»

• مبارزه طبقاتی قانونمندی عینی توسعه اجتماعی در جامعه طبقاتی را تشکیل می دهد.
• مبارزه طبقاتی از جایگاه متضاد طبقات در سیستم معین تولید اجتماعی و از تضادهای ناشی از منافع طبقاتی سرچشمه می گیرد.
• مبارزه طبقاتی میان بورژوازی و پرولتاریا در جامعه سرمایه داری از مالکیت خصوصی بر وسایل تولید نشئت می گیرد.
• سرمایه داران کارگران را مورد استثمار قرار می دهند و می کوشند که استثمار را ابدی سازند.
• طبقه کارگر که در جامعه کاپیتالیستی فاقد وسایل تولید است و نیروی کارش را به سرمایه داران می فروشد، بر ضد استثمار به مبارزه برمی خیزد و بنا بر جایگاه عینی خویش علاقه مند پایان دادن به بردگی کار مزدوری کاپیتالیستی است.

• منافع طبقاتی بورژوازی و پرولتاریا بطور عینی متضاد و آشتی ناپذیرند.
• آنتاگونیسم میان این طبقات که منوط به شیوه تولید کاپیتالیستی است و ناشی از آن است، در چارچوب این شیوه تولید غیر قابل حل است.
• برای حل این آنتاگونیسم باید مناسبات تولیدی کاپیتالیستی و مؤسسات روبنائی محافظ و پشتیبان آن در هم شکسته شوند.

• مبارزه میان طبقات آنتاگونیستی بطور عینی مشروط می شود و ضرورت دارد.
• زیرا پیشرفت اجتماعی در جامعه طبقاتی تنها از طریق مبارزه طبقاتی می تواند جامه عمل پوشد و جامعه از فرماسیون اجتماعی نازل به فرماسیون اجتماعی عالی تر بگذرد.

• مبارزه طبقاتی میان استثمار شوندگان و استثمار کنندگان، میان ستمکشان و ستمگران در جریان توسعه اجتماعی فرم های متنوعی به خود می گیرد.
• مبارزه طبقاتی کنونی طبقه کارگر و متحدینش به خاطر صلح، دموکراسی و سوسیالیسم نیز فرم های متنوعی به خود گرفته است.

فرم های اصلی مبارزه طبقاتی پرولتری
• مارکسیسم ـ لنینیسم میان سه فرم اصلی مبارزه طبقاتی فرق می گذارد:

1
مبارزه اقتصادی

• مبارزه اقتصادی ـ بلحاظ تاریخی ـ اولین فرم مبارزه طبقاتی پرولتری است.
• مبارزه طبقه کارگر در همه کشورها با مبارزه در راه منافع اقتصادی اش آغاز می شود:
• مبارزه برای بالاتر بردن سطح دستمزدها
• مبارزه برای کاهش ساعات کار
• مبارزه برای بهبود شرایط کار.

• مبارزه اقتصادی برای طبقه کارگر از اهمیت حیاتی جدی برخوردار است.
• زیرا بدین وسیله، درجه استثمار تعدیل می شود و از سقوط طبقه کارگر به قهقرای ذلت و بی خانمانی جلوگیری می شود.

• مبارزه اقتصادی در کلیه مراحل مبارزه رهائی بخش پرولتری نیز یکی از فرم های مهم مبارزه باقی می ماند، بویژه بر ضد تأثیرات اجتماعی انقلاب علمی ـ فنی در کاپیتالیسم، بر ضد پیامدهای اقتصادی سیاست تسلیحاتی و بر ضد از بین بردن دستاوردهای اجتماعی طبقه کارگر که در طی مبارزه ای طولانی کسب کرده است.

• مبارزه اقتصادی اما فقط برای بهسازی وضع مادی زندگی طبقه کارگر نیست.
• مبارزه اقتصادی جهت سازمان یابی طبقه کارگر و توسعه شعور طبقاتی آن از اهمیت بزرگی برخوردار است.

• زیرا به قول لنین، «مبارزه به خاطر بهبود فوری و بیواسطه وضع زندگی کارگران می تواند عقب مانده ترین اقشار توده های تحت استثمار را تکان می دهد و به تربیت واقعی آنها منجر شود و در دوران انقلابی در عرض چند ماه، از آنها لشکری از مبارزان سیاسی تشکیل دهد.»

• اما علیرغم این، نباید به نقش مبارزه اقتصادی پربها داده شود و مبارزه طبقاتی پرولتری در این فرم مبارزه خلاصه شود، آن سان که رفرمیسم و اکونومیسم موعظه می کنند و انجام می دهند.
• مراجعه کنید به رفرمیسم، اکونومیسم.

• مبارزه اقتصادی می تواند در چارچوب کاپیتالیسم به بهبود وضع اقتصادی و اجتماعی طبقه کارگر (اغلب بطور موقت) منجر شود، اما نمی تواند تغییری در مناسبات مالکیت، طبقات و قدرت پدید آورد.
• مبارزه اقتصادی به تنهائی نمی تواند بساط نظام مبتنی بر استثمار سرمایه داری را برچیند.

• اعتصاب مهمترین وسیله در مبارزه اقتصادی است.

• ما باید میان سه نوع اعتصاب فرق بگذاریم:
• اعتصاب در کارخانه و مؤسسه واحد.
• اعتصاب در رشته تولیدی واحد.
• اعتصاب عمومی که حیات اقتصادی را در سراسر کشور فلج می کند.

• در حال حاضر اعتصاب در کشورهای کاپیتالیستی بر ضد افزایش قیمت ها، افزایش مالیات و کاهش خدمات اجتماعی دولت، خصلت عام کسب کرده است.
• اعتصاب بر ضد تحمیل مخارج روز افزون تسلیحاتی بر کارگران، نه فقط خصلت مبارزه اقتصادی، بلکه همزمان خصلت مبارزه سیاسی دارد.
• زیرا این مبارزه ـ ماهیتا ـ تمامت سیستم امپریالیستی حاکم را نشانه می گیرد.

2
مبارزه سیاسی

• مبارزه سیاسی فرم تعیین کننده مبارزه طبقاتی پرولتاریا ست.
• در این فرم مبارزه طبقاتی، دیگر کارگران یک کارخانه و مؤسسه و یا کارگران یک رشته صنعتی برای احقاق خواست های اقتصادی و اجتماعی خویش بر ضد سرمایه داران مربوطه مبارزه نمی کنند.
• در این فرم مبارزه طبقاتی، طبقه کارگر برای احقاق حقوق سیاسی خویش و در تحلیل نهائی برای براندازی سیستم کاپیتالیستی به مبارزه بر ضد طبقه سرمایه داران بطور کلی برمی خیزند.

• مبارزه سیاسی بر ضد دولت بورژوائی صورت می گیرد.
• مبارزه طبقه کارگر بر ضد طبقه سرمایه داران باید هم ضرورتا یک مبارزه سیاسی باشد.
• زیرا دولت بورژوائی حافظ و مدافع منافع اقتصادی سرمایه داران و قبل از همه، مالکیت کاپیتالیستی بر وسایل تولید است.
• از این رو، طبقه کارگر برای امحای استثمار کاپیتالیستی باید قدرت سیاسی بورژوازی را در هم بشکند، دولت کاپیتالیستی را خرد کند و قدرت سیاسی را تسخیر کند.
• مبارزه طبقاتی پرولتری زمانی می تواند انقلابی، پیگیر و قاطع باشد که سیاست را و در سیاست، جنبه های ماهوی را در برگیرد و این به معنی برقراری دیکتاتوری پرولتاریا ست.

• تفاوت بنیادی مارکسیست ـ لنینیست ها با سوسیالیست های راستگرا، رفرمیست ها و رویزیونیست ها در همین جا ست.

فرم های مبارزه سیاسی پرولتاریا

• مبارزه سیاسی پرولتاریا فرم های بیشماری به خود می گیرد:

1
• تظاهرات

2
• انتخابات

3
• استفاده از پارلمان (مجلس)

4
• اعتصاب سیاسی

5
• اعتصاب عمومی

6
• قیام مسلحانه

*****
• اینکه کدام فرم مبارزه سیاسی در پله های توسعه معین مبارزه رهائی بخش پرولتری از اهمیت درجه اول برخوردار است، به شرایط تاریخی مشخص بستگی دارد.
• حزب مارکسیستی ـ لنینیستی باید استفاده از همه فرم های مبارزه سیاسی را بیاموزد.
• حزب مارکسیستی ـ لنینیستی باید فرم های مبارزه برونمجلسی را با فرم های مبارزه درونمجلسی، فرم های مبارزه قانونی و علنی را با فرم های مبارزه غیر قانونی و مخفی به هم پیوند دهد.

3
مبارزه ایدئولوژیکی

• سومین فرم مبارزه طبقاتی را مبارزه ایدئولوژیکی تشکیل می دهد.
• در این فرم مبارزه طبقاتی، ایدئولوژی بورژوائی مورد حمله قرار می گیرد، به عقب رانده می شود، بی اعتبار می گردد و ضمنا طبقه کارگر به شعور سوسیالیستی مجهز و تربیت می شود.

• این بدان معنی است که طبقه کارگر به منافع طبقاتی خویش، به رسالت تاریخی خویش و به وظایف انقلابی خویش آگاه می گردد.
• جایگزین ساختن ایدئولوژی بورژوائی در ضمیر طبقه کارگر با ایدئولوژی سوسیالیستی در روندی درازمدت و بغرنج صورت می گیرد.

• حزب مارکسیستی ـ لنینیستی که تجسم مادی وحدت جنبش کارگری با سوسیالیسم علمی است، باید با مبارزه ای مستمر بر ضد کلیه فرم های نمودین ایدئولوژی بورژوائی و با بردن سوسیالیسم علمی به میان طبقه کارگر و متحدینش، رهائی از استثمار و ستم را امکان پذیر سازد.

• مبارزه ایدئولوژیکی فقط در صورتی می تواند موفقیت آمیز باشد که آن در پیوند تنگاتنگ با مبارزه اقتصادی و سیاسی صورت گیرد.

• به قول لنین، «تربیت واقعی توده ها هرگز نمی تواند مجزا از مبارزه سیاسی و بویژه انقلابی مستقل خود توده ها و در خارج از آن صورت گیرد.
• تنها مبارزه است که توده های تحت استثمار را تربیت می کند.
• تنها مبارزه است که توده ها را به میزان قدرت خویش واقف می سازد، افق دیدشان را وسعت می بخشد، لیاقت و توانائی شان را ارتقا می دهد، فهم شان را روشن می سازد و اراده شان را استحکام می بخشد.»

*****
• سه فرم اصلی یاد شده مبارزه طبقاتی وحدتی ناگسستنی با هم برقرار می سازند و در پراتیک اجتماعی به یکدیگر بدل می شوند.
• سه فرم اصلی مبارزه طبقاتی سه طرف مختلف مبارزه واحد پرولتاریا را تشکیل می دهند.

• به قول کلاسیک های مارکسیسم، «مبارزه (مقاومت در برابر سرمایه داران) در سه جنبه تئوریکی، سیاسی و عملی ـ اقتصادی در هماهنگی، در پیوند و بر طبق نقشه و برنامه صورت می گیرد.»

• بدین طریق است که جنبش کارگری ـ بشرط حفظ وحدت و یکپارچگی خویش ـ شکست ناپذیر می گردد.
استراتژی و تاکتیک مبارزه طبقاتی

• به استراتژی و تاکتیک مبارزه طبقاتی باید توجه جدی مبذول داشت.
• بنیان تئوریکی ـ فلسفی استراتژی و تاکتیک بطرز علمی مستدل مبارزه طبقاتی پرولتری را ماتریالیسم دیالک تیکی و تاریخی تشکیل می دهد.

• تدوین استراتژی و تاکتیک از سوی حزب مارکسیستی ـ لنینیستی به قول لنین، «در نظر گرفتن عینی تمامی روابط متقابل همه طبقات جامعه را ـ بدون استثناء ـ طلب می کند و لذا در نظر گرفتن مرحله توسعه عینی جامعه را و همچنین روابط متقابل جامعه با جوامع دیگر را ضرور می سازد.
• اینجا همه طبقات و همه کشورها نه در ایستائی (استاتیک) آنها، بلکه در پویائی (دینامیک) آنها در نظر گرفته می شوند.
• یعنی نه در حالت منجمد شان، بلکه در حرکت شان، حرکتی که قوانینش از شرایط زندگی اقتصادی هر طبقه نشئت می گیرند.
• حرکت نیز به نوبه خود نه فقط از نقطه نظر گذشته، بلکه همچنین از نقطه نظر آینده در نظر گرفته می شود، نه بنا بر درک سطحی و مرده اوولوسیونیست ها، که فقط تغییرات تدریجی را می توانند ببینند، بلکه بنا بر درک دیالک تیکی.»

1
استراتژی مبارزه طبقاتی

• استراتژی سمت و سوی فرود آوردن ضربه اصلی پرولتاریا را در مرحله معین توسعه تاریخی تعیین می کند، نقشه و برنامه در خور لازم را برای موضعگیری نیروهای انقلابی (قوای ذخیره) طرح می ریزد و برای احقاق آن نقشه مبارزه می کند.
• استراتژی ـ بدین طریق ـ خط مشی مبارزه طبقاتی پرولتاریا را برای دوره ای طولانی، برای تمامت مرحله تاریخی مورد نظر تعیین می کند.

• احزاب کمونیستی ـ کارگری برمبنای تجزیه و تحلیل بنیادی از وضع سیاسی ـ جهانی در ژوئن 1969 در مشاوره مسکو ـ بویژه در سند اصلی خود مبنی بر «وظایف مبارزه بر ضد امپریالیسم در مرحله و وحدت عمل کنونی احزاب کمونیستی ـ کارگری و کلیه نیروهای ضد امپریالیستی» ـ استراتژی مبارزه طبقاتی پرولتاریا برای عصر حاضر را به شرح زیر تدوین کردند:
• «شاخص مرحله کنونی عبارت است از امکانات فزاینده برای پیشروی نیروهای انقلابی و مترقی.
• اما به سبب امپریالیسم و سیاست تجاوزگرانه آن ـ همزمان ـ خطر افزایش می یابد.»
• «با تقویت هجوم بر ضد امپریالیسم می توان به برتری تعیین کننده بر آن دست یافت و سیاست مبتنی بر تجاوز و جنگ امپریالیسم را نقش بر آب ساخت.»
• «تحکیم اتحاد میان سیستم جهانی سوسیالیسم، جنبش کارگری و جنبش رهائی بخش ملی برای دورنمای مبارزه ضد امپریالیستی از اهمیت درجه اول برخوردار است.
• اتحاد احزاب کمونیستی ـ کارگری مهمترین فاکتور برای اتحاد کلیه نیروهای ضد امپریالیستی است.»
• «حلقه اصلی عملیات مشترک نیروهای ضد امپریالیستی در آینده نیز مبارزه بخاطر صلح در سراسر جهان، مبارزه بر ضد خطر جنگ خواهد بود.»

• در هر مرحله تاریخی، مبارزه طبقاتی نیز مراحل بیشماری از فراز و فرود جنبش انقلابی را در برمی گیرد.

2
تاکتیک مبارزه طبقاتی

• تاکتیک مبارزه طبقاتی با فرم های مبارزه، با فرم های سازمان و با ترکیب و تعویض آنها سر و کار دارد.

• تاکتیک از این رو می تواند و باید در مرحله معین مبارزه بارها بر طبق شرایط جنبش انقلابی تغییر یابد.
• تاکتیک باید بوسیله حزب مارکسیستی ـ لنینیستی با توجه به تناسب قوای مشخص در هر کشور، با توجه به درجه سازمان یابی و بلوغ طبقه کارگر و متحدین آن و با توجه به درجه مقاومت طبقه حاکم تعیین شود.

• با برقراری حاکمیت سیاسی طبقه کارگر، انقلاب سوسیالیستی آغاز می شود.
• انقلاب سوسیالیستی نظام کاپیتالیستی را با نظام سوسیالیستی جایگزین می سازد.
• انقلاب سوسیالیستی ـ از این رو ـ مرحله مبارزه شدید ضروری میان طبقه کارگر و متحدینش از سوئی و طبقات سرنگون شده از سوی دیگر است.
• تاریخ ساختمان سوسیالیسم در اتحاد شوروی و کشورهای اروپا و آسیا بطلان تئوری های اوپورتونیستی و رویزیونیستی را مبنی بر پایان مبارزه طبقاتی در عمل اثبات کرده و صحت آموزش مارکسیستی ـ لنینیستی را مبنی بر اینکه دیکتاتوری پرولتاریا ادامه مبارزه طبقاتی در فرم های نوین است، تصدیق و تأیید کرده است.

• لنین می نویسد:
• «یکی از شرط های اصلی پیروزی انقلاب سوسیالیستی این است که طبقه کارگر شیوه حکمرانی را بیاموزد و در دوره گذار از سرمایه داری به سوسیالیسم به تمرین عملی حاکمیت بپردازد.
• حاکمیت پیشاهنگ کلیه زحمتکشان و استثمار شوندگان، یعنی پرولتاریا برای سرکوب مقاومت استثمارگران و برای متحد ساختن تمامی توده های زحمتکش و استثمار شونده (که بوسیله سرمایه داری از ریشه کنده شده، زیر یوغ سرمایه کشیده شده و پراکنده شده اند) حول کارگران در شهرها و تحکیم پیوند تنگاتنگ آنها برای دوره گذار به امحای کامل طبقات ضرورت مبرم دارد.»

• شدت مبارزه طبقاتی و فرم های آن در دوره گذار، در مراحل منفرد توسعه هر کشور معین در کشورهای مختلف متفاوت اند.
• این امر اما نه تنها به شرایط مشخص کشور مورد نظر، بلکه علاوه بر آن، به تناسب قوا در مقیاس بین المللی وابسته است.

• (اینجا دیالک تیک داخلی ـ خارجی به شکل دیالک تیک شرایط داخلی هر کشور و تناسب قوا در مقیاس بین المللی بسط و تعمیم داده شده است. مترجم)

• برای مثال، اگر در آلمان دموکراتیک ـ بر خلاف اتحاد شوروی در مراحل آغازین پس از پیروزی انقلاب اکتبر ـ جنبه استفاده از قهر در جنگ داخلی بوسیله دیکتاتوری پرولتاریا عمده نمی شود، دلیلش پیدایش و تحکیم سیستم سوسیالیستی و حضور ارتش شوروی در خاک آلمان دموکراتیک بوده است که بمثابه سپر پدافند در مقابل حمله نظامی از خارج و شعله ور شدن جنگ داخلی بوسیله بورژوازی از داخل عمل کرده است.
• طبقه کارگر تحت رهبری حزب سوسیالیستی متحده آلمان کلیه زحمتکشان را حول خود گرد آورده بود و بخش اعظم بورژوازی متوجه شده بود که صلاحش در احترام به حکومت کارگران و دهقانان و در همکاری با آن است.
• جلب بورژوازی (به همکاری اقتصادی با دولت) و دهقانان بزرگ (به شرکت در تعاونی های تولیدی کشاورزی) به ساختمان سوسیالیستی جامعه و روند تربیت همزمان آنها و تبدیل شان به زحمتکشان ـ در بهترین حالت ـ یکی از فرم های مبارزه طبقاتی در مرحله گذار بوده است.

• مسئله اصلی در مرحله اول دوره گذار از سرمایه داری به سوسیالیسم عبارت است از پیروزی کامل شیوه تولید سوسیالیستی.
• این وظیفه با از بین رفتن مناسبات تولیدی کاپیتالیستی هنوز انجام نمی یابد.
• برای انجام این وظیفه گذار از اقتصاد کالائی کوچک به شیوه تولید سوسیالیستی و توسعه همه جانبه نیروهای مولده جامعه ضرورت دارد.

• از سوئی طبقه کارگر حاکم هرگز نمی تواند از مبارزه قهرآمیز بر ضد استثمارگران سرنگون شده صرفنظر کند، از سوی دیگر اما گذار مولدین کوچک به شیوه تولیدی سوسیالیستی تنها از طریق اقناع و تربیت می تواند جامه عمل پوشد.

• مبارزه در راه تحول سوسیالیستی تولید کالائی کوچک با تحکیم وحدت طبقه کارگر با همه اقشار و طبقات زحمتکش یکسان است.
• از این رو جلب کلیه زحمتکشان به شرکت در اداره دولت، کمک اقتصادی همه جانبه طبقه کارگر به این زحمتکشان و تربیت آنها از طریق اشاعه شعور سوسیالیستی با مبارزه صبورانه، ولی سرسختانه بر ضد طرز تفکر و طرز زندگی بورژوائی و خرده بورژوائی ضرورت مبرم دارد.
• پس از پیروزی مناسبات تولیدی سوسیالیستی و پس از غلبه بر طبقات استثمارگر، نیروی محرکه توسعه اجتماعی جدیدی تشکیل می شود.
• و آن عبارت است از انطباق منافع شخصی بر منافع اجتماعی و وحدت اخلاقی ـ سیاسی خلق، که در سیستم اجتماعی سوسیالیسم توسعه یافته به شکوفائی کامل دست می یابد و به نیروی تعیین کننده پیشرفت بدل می گردد.

• با پیدایش دول سوسیالیستی، مبارزه طبقاتی میان بورژوازی و پرولتاریا در مقیاس جهانی وارد مرحله بالاتر و جدیدی می شود.
• آنگاه پرولتاریای بین المللی و همه استثمار شوندگان و ستمکشان می توانند در مبارزه بر ضد سرمایه بین المللی به قدرت سیاسی و اقتصادی دول سوسیالیستی تکیه کنند.
• با بدل شدن سیستم جهانی سوسیالیستی به نیروی تعیین کننده توسعه اجتماعی، این فاکتور در مبارزه طبقاتی میان بورژوازی و پرولتاریای هر کشور و در مبارزه کشورهای مستعمره و وابسته بر ضد امپریالیسم اهمیت چشمگیری کسب می کند.
• موفقیت های سیستم سوسیالیستی جهانی و نیروی تعیین کننده آن به تسهیل مبارزه پرولتاریا و دیگر زحمتکشان در عرصه های اقتصادی، سیاسی و ایدئولوژیکی منجر می شود و امکان رهائی کامل دول ملی جوان از یوغ استعمار ببرکت برخورداری از پشتیبانی اخلاقی، سیاسی و اقتصادی سیستم سوسیالیستی جهانی افزایش می یابد.
• مرحله بالاتر و جدیدتر مبارزه طبقاتی میان بورژوازی و پرولتاریا در مقیاس جهانی فرم های جدیدی از مبارزه طبقاتی را نیز به همراه می آورد و باید هم به همراه بیاورد.
• زیرا برای اولین بار در تاریخ، دول سرمایه داری و سوسیالیستی رو در روی هم قرار می گیرند.

• مبارزه طبقاتی میان دول سرمایه داری و سوسیالیستی نیز در عرصه های اقتصادی، سیاسی و ایدئولوژیکی صورت می گیرد.
• اما اینکه آیا این مبارزه بصورت قهرآمیز صورت می گیرد (آنسان که در دوره «جنگ سرد» صورت گرفت) و یا بصورت مسالمت آمیز صورت می گیرد، به تناسب قوا در مقیاس جهانی بستگی دارد.
• دول سوسیالیستی همواره طالب شکل مسالمت آمیز مبارزه طبقاتی بر ضد دول سرمایه داری هستند.

• مراجعه کنید به طبقه، دیکتاتوری پرولتاریا، قهر.

پایان


February 8th, 2011


  برداشت و بازنویسی درونمایه این تارنما در جاهای دیگر آزاد است. خواهشمندم، خاستگاه را یادآوری نمایید.
 
بازگشت
علمي و معلوماتي